Περιοδική έκθεση με τίτλο: «Ο Ανήφορος: Το γνωστό-άγνωστο έργο του Νίκου Καζαντζάκη»
Στο Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη, Μυρτιά Ηρακλείου
07 Νοεμβρίου 2022 – 31 Μαρτίου 2023



Το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη με αφορμή την έκδοση του Ανήφορου, το χειρόγραφο του οποίου σώζεται στο Μουσείο, προχώρησε στον σχεδιασμό μιας έκθεσης αφιερωμένης στην ανάδειξη της ιστορίας του άγνωστου έργου. Το χειρόγραφο του Ανήφορου, ένα σχεδόν άγνωστο ως σήμερα μυθιστόρημα, σωζόταν στο Μουσείο από το 2005, όταν ο ιδρυτής του Μουσείου, Γιώργος Ανεμογιάννης, κληροδότησε το σύνολο του πολύτιμου υλικού που είχε διασώσει, όταν πια είχε διαμορφωθεί ο κατάλληλος χώρος και οι συνθήκες που θα εξασφάλιζαν τη φύλαξή του. Η ταύτιση του χειρογράφου με το ανέκδοτο έργο ο Ανήφορος έγινε το 2016 από την κα. Παρασκευή Βασιλειάδη, υπεύθυνη του Αρχείου του Μουσείου.


Στόχος της έκθεσης είναι να παρουσιάσει την ιστορία ενός άγνωστου έως σήμερα έργου του συγγραφέα, το οποίο εκδόθηκε εν τέλει 76 χρόνια μετά τη συγγραφή του, μα και να αναδειχθεί τόσο το ίδιο το τεκμήριο όσο και ο πλούτος των Συλλογών του Μουσείου. Στη μεγάλη κεντρική προθήκη εκτίθεται το χειρόγραφο, μοιρασμένο στα τρία του μέρη, «Κρήτη-Αγγλία-Μοναξιά» και καθένα από αυτά πλαισιώνεται από άλλα τεκμήρια των Συλλογών του Μουσείου που σχετίζονται με αυτό. Έτσι για παράδειγμα το πρώτο κεφάλαιο, «Κρήτη», συνομιλεί με την πρώτη έκδοση του Καπετάν Μιχάλη, έργο στο οποίο εν τέλει το κεφάλαιο αυτό αξιοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό, ενώ το δεύτερο μέρος με τίτλο «Αγγλία» τοποθετείται μαζί με το πρωτόγραφο της ομιλίας του Καζαντζάκη στο ραδιόφωνο του BBC, το οποίο εντάχθηκε στο μυθιστόρημα. Συνοδευτικά κείμενα λειτουργούν επεξηγηματικά και αναδεικνύουν από πού άντλησε υλικό ο Καζαντζάκης ή πού αξιοποίησε μεταγενέστερα υλικό από καθένα από τα τρία μέρη του. Στην ίδια προθήκη εκτίθεται και το χειρόγραφο της Ασκητικής την οποία ο συγγραφέας σκόπευε να τοποθετήσει ολόκληρη στο κεφάλαιο «Μοναξιά», δηλαδή στο τρίτο μέρος του έργου.


Αξιοποιήθηκε επίσης η «εγκατάσταση» στην οποία εκτίθενται καρτ ποστάλ και επιστολές του συγγραφέα και σ’ αυτήν εκτέθηκαν σε αντίγραφα επιστολές με αποστολέα τον Νίκο Καζαντζάκη στις οποίες ο ίδιος γράφει για το νέο αυτό μυθιστόρημα. Μάλιστα στις περισσότερες από αυτές βρίσκεται στο Κέιμπριτζ, όπου και έγραψε το έργο, και αποτελούν πλούσιο υλικό τεκμηρίωσης της ιστορίας αυτού του «γνωστού-άγνωστου» έργου. Παράλληλα, στις επιτοίχιες προθήκες στις οποίες εκτίθενται βιβλία, τοποθετήθηκαν πρώτες εκδόσεις μυθιστορημάτων του συγγραφέα που κυκλοφόρησαν πρώτα σε άλλη γλώσσα και ανάμεσα σε αυτά και η γαλλική μετάφραση του Ανήφορου, αφού το έργο κυκλοφόρησε πρώτα στα γαλλικά το 2021. Τέλος, σε διαφορετικές προθήκες εκτίθεται η πρώτη μετάφραση του έργου στα αγγλικά από την Έλλη Λαμπρίδη, αλλά και η μετάφραση της Ασκητικής που έκανε η ίδια πιθανόν νωρίτερα. Το συνοδευτικό κείμενο επιχειρεί να αναδείξει το πλαίσιο αυτής της συνεργασίας μα και την πρόθεση του συγγραφέα να κυκλοφορήσει πρώτα ή και αποκλειστικά στο εξωτερικό.


Την έκθεση εγκαινίασαν τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου 2022 ο Πρόεδρος του Μουσείου, καθηγητής Μιχάλης Ταρουδάκης και ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, εκδότης των εκδόσεων Διόπτρα, όπου σε μια συμβολική συγκινητική κίνηση τοποθέτησε την έκδοση του έργου σε μία προθήκη που είχε στηθεί γι’ αυτόν το σκοπό. Την ίδια μέρα είχε προηγηθεί η πρώτη ανοιχτή για το κοινό παρουσίαση του βιβλίου και η πρώτη που έγινε στην Κρήτη.


Η Έκθεση, θα διαρκέσει από τις 07 Νοεμβρίου 2022 έως τις 31 Μαρτίου 2023.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Eπιστημονική επιμέλεια-σχεδιασμός-κείμενα: Παρασκευή Βασιλειάδη
Γενικός συντονισμός: Μαριλένα Μηλαθιανάκη
Οργανωτική υποστήριξη: Κωστής Κανάκης
Επιμέλεια κειμένων: Σωτηρία Δούνη
Γραφιστικός σχεδιασμός: Mosquito A&D (Χρυσόστομος Σπετσίδης, Γιάννης Μαυραντωνάκης)
Η έκθεση πραγματοποιήθηκε με την οικονομική υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη
Τ 2810 741689, info@kazantzaki.gr